Archeologie
"Gemonde Graaft Geschiedenis" groot succes.
Zie ook:
De pagina's op de CARE-site, die speciaal aandacht besteden aan Gemonde.
Indiana Jones in Gemonde
Heemkundevereniging start archeologieproject
De oorsprong van Gemonde
Wanneer is Gemonde ontstaan? Is het begonnen op de Hogert? Wanneer zijn de bewoners dan verder van de Dommel gaan wonen?
Om antwoord op deze vragen te krijgen gaat onze heemkundevereniging meedoen met het project "Gemeenschapsarcheologie in het Groene Woud". Dat is een deelproject van een groot internationaal project waaraan ook dorpen in Polen, Tsjechië en Engeland meedoen. De Nederlandse deelnemers zijn Gemonde, Boxtel, Liempde, Best, Oirschot, Esch en Woensel. Het Nederlandse deelproject wordt geleid door de Universiteit van Amsterdam.
Schoolkinderen en vrijwilligers
Voor de uitvoering van het project schakelen wij zoveel mogelijk schoolkinderen en geïnteresseerde vrijwilligers in. Wij beginnen met het verzamelen en bestuderen van de bestaande informatie over de geschiedenis van Gemonde. Dan weten we waar we moeten gaan zoeken. Vervolgens graven de deelnemers op enkele tientallen plaatsen putjes van ongeveer één vierkante meter. De vondsten, die dat oplevert, worden geanalyseerd door de deskundigen van de Universiteit van Amsterdam. Zij zorgen ook voor de samenvattende rapportage, waarin hopelijk antwoorden op onze vragen worden gegeven.
Voordat het project van start gaat moet er nog veel worden geregeld. Maar wij verwachten begin september van dit jaar de eerste reeks van zo'n vijfentwintig putjes te kunnen gaan graven. Op basis van de resultaten bepalen we voor volgend jaar eenzelfde aantal op andere locaties.
Bekijk de film
De opzet van het project is afgekeken van een erg succesvol project in de Engelse plaats Bosworth. Een film van ruim twintig minuten geeft een goed beeld van het enthousiasme waarmee de bewoners aan de slag zijn gegaan. Klik op de foto hiernaast om de film te zien.
Meer weten of aanmelden?
Wilt u meer weten over het project? Kijk dan regelmatig op deze website. U kunt zich ook al aanmelden als deelnemer. Stuur dan even een mailtje naar Wim Wijnands
w.h.b.wijnands@home.nl.
De resultaten van Woensel en Liempde.
In Woensel werden de putjes gegraven in het weekeinde van 25 mei 2019. Bekijk hier de resultaten. In Liempde loopt het project in het weekeinde van 6 juli. Kijk
hier voor meer informatie.
Gemonde Graaft Geschiedenis en "75 jaar Bevrijding Gemonde" op de jaarmarkt 2019.
De weersverwachtingen waren niet zo goed, maar het werd een mooie droge dag tot het laatste moment. De werkgroep Archeologie stond er met een kraam om het Project Gemonde Graaft Geschiedenis te promoten. Op zaterdag 31 augustus en zondag 1 september zullen op zo'n vijfentwintig plekken in Gemonde putjes van één meter bij één meter bij één meter diep gegraven worden. We zijn op zoek naar het verleden van Gemonde. Waarom ligt Gemonde nu op deze plek en zijn de bewoners niet op De Hogert gebleven? Bezoekers luisterden met veel belangstelling naar de verhalen van Wim Wijnands en Jan van Leeuwen. Heel wat mensen schreven zich in om mee te doen.
Ook de Werkgroep 75 jaar Bevrijding Gemonde had onder de vlag van de Heemkunde een mooie kraam ingericht, met veel gevonden materiaal. Wim Verhoeven en Willem van der Steen vertelden enthousiast over hun onderzoek, de vondsten en de interviews van ooggetuigen. Het boek van Dirk Paagman over de bevrijding van Schijndel en de impact op de directe omgeving kon op veel belangstelling rekenen.
Foto’s: Henk Nijenhuis
Interessante archeologische vondst in Gemonde!
Het middenpad op het oude kerkhof aan de Dorpsstraat in Gemonde is in het voorjaar opgeknapt. Daarbij zijn wat stukken van grafstenen blootgelegd en ook een bijna geheel gave grafsteen uit de 16e eeuw! 
Zie bijgaande foto, gemaakt door Wim Wijnands, lid van onze Heemkundevereniging. De herkomst kon nog niet worden vastgesteld. Gezien de datering zou de grafsteen afkomstig kunnen zijn van de eerste begraafplaats van Gemonde op Den Hogert. Bekend is dat van de laatste kerk die daar stond, stenen zijn gebruikt als bouwmateriaal voor de nieuwe kerk die begin 19e eeuw aan de Dorpsstraat gebouwd is. Leden van onze Archeologiegroep kregen hulp van deskundigen om de tekst te ontcijferen. Deze luidt:
Hier leet begrn wille haubrakes die sterft a xv (?) jeneke sij huijsvr ao xxiii d xvi mert ende metke sij huijsvr ao xvc en xIiiij 28 september
Dat leidde tot de volgende vertaling:Hier ligt begraven Willem Haubraken die sterft in het jaar 15..(is door de breuk niet goed te lezen, maar het moet na 1523 zijn) Jeneke zijn huisvrouw anno (15)23, 16 maart, en Metke zijn huisvrouw anno 1544, 28 september.
Wij zijn benieuwd of er in deze regio mensen zijn die genealogisch onderzoek doen of gedaan hebben naar de naam Haubraken, Houbraken of Habraken en die misschien al informatie hebben die teruggaat tot begin 1500. Graag uw reactie aan Jan Steenbergen, telefoon 073 5512194, of email hkg-archief@live.nl
Heemkundevereniging krijgt waardevolle archeologische vondsten in beheer.
Het lijken onbeduidende voorwerpen. Op een wandelpad langs de Dommel zouden ze nauwelijks opvallen. Maar ze bewijzen dat er al duizenden jaren menselijke activiteit is in de buurt van Gemonde. Sinds de jaren '80 vindt Jan Rietveld ze op akkers en langs paden. Jan is amateurarcheoloog en al vanaf het begin lid van onze heemkundevereniging. In de loop der jaren heeft hij een uitgebreide collectie van archeologisch vondsten uit de regio opgebouwd, en natuurlijk ook uit Gemonde. Als amateurarcheoloog kent hij de waarde van deze vondsten voor de geschiedenis van deze streek en heeft hierover vaak contact opgenomen met de archeologische afdeling van de Provincie Noord-Brabant. Veel van deze vondsten staan dan ook geregistreerd in "Archis" in Amersfoort, de nationale databank voor archeologische vondsten.
Nu hij kleiner gaat wonen heeft hij onvoldoende ruimte om dit waardevolle materiaal op een verantwoorde manier op te slaan en toegankelijk te houden voor wetenschappers en geïnteresseerden. Daarom besloot Rietveld in 2013 om het Gemondse deel van zijn collectie in bruikleen te geven aan Heemkundevereniging Den Hogert. Onze vereniging heeft in het gildehuis Datmunda de beschikking over een ruime en brandveilige opslagmogelijkheid en bovendien is er regelmatig gelegenheid om de vondsten ten toon te stellen.
Het gaat om een tiental vondsten, waaronder stenen werktuigen uit verschillende Steentijdperioden, munten uit de Romeinse tijd en een deel van een Romeinse mantelspeld. Iedere vondst heeft zijn eigen verhaal. Dat de Romeinse tijd niet geruisloos aan Gemonde voorbij is gegaan, wisten we al. Maar die mantelspeld bewijst dat men zich hier ook volgens de Romeinse mode heeft gekleed.
Het bestuur is blij met het aanbod van Jan Rietveld, waardoor de Gemondse vondsten in Gemonde kunnen worden beheerd. Zo kunnen Gemondenaren met eigen ogen de kleine voorwerpen zien, die getuigen van de lange geschiedenis van ons dorp.